Meslek Seçimini Etkileyen Faktörler

MESLEK VE İLGİ YETENEK DEĞERLER İLİŞKİSİ MESLEK SEÇİMİ NEDİR?

Meslek seçimi; kişinin var olan meslekler içinden, yapabileceğine inandığı, kendisine maddi ve manevi kazanç sağlayacağını düşündüğü mesleğe yönelmesidir. Kişinin herhangi bir mesleğe yönelmesini etkileyen çeşitli faktörler vardır. Bunlar:

▲ Kişinin geleceğe yönelik hayalleri, istekleri

▲ Kişinin cinsiyeti, fiziksel ve psikolojik özellikleri

▲ İlgiler, yetenekler ve zekâ

▲ Akademik başarı

▲ Öğretmenlerin, öğrencinin yetenek ve ilgilerine ilişkin görüşleri

▲ Arkadaş çevresinin düşünceleri

▲ Ailenin beklentileri, birey hakkındaki düşünceleri

▲ Ailenin sosyo-ekonomik düzeyi

▲ Çevrenin etkisi

▲ Teknolojik, sosyal, kültürel ve endüstriyel gelişmeler

▲ Mesleğin toplumdaki konumu ve mesleğe olan talep

▲ Mesleğin gelir düzeyi

▲ Mesleğin eğitim ve kariyer imkânları

▲ Ülkenin ekonomik yapısı, iş bulma olanakları vb.

 MESLEK SEÇİMİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

Doğru meslek seçimi için kişinin öncelikle kendini tanıması, meslekler hakkında bilgi edinmesi ve kendi özellikleriyle mesleklerin gerektirdiği özellikler arasındaki ilişkiyi kavraması önemli ve gereklidir. Kendini tanıma; bireyin kişilik özellikleri, ilgileri, yetenekleri, değerleri ve sağlık durumu konusunda kendini bilme durumudur. Farkındalık olarak da niteleyebileceğimiz bu durum başka bir deyişle kişinin; Ben nasıl biriyim? Karakterim nasıl? Davranış ve alışkanlıklarım nelerdir? Neleri yapmaktan hoşlanırım? Gibi sorulara verdiği cevaplardır. Kendini tanıma sürecini üç temel unsur üzerinden sınıflandırabiliriz;

İLGİLERİNİZ: Mekanik -Ticaret -Sosyal Yardım–Fen Bilimleri-Sosyal Bilimler vb.

YETENEKLERİNİZ: Sözel Yetenek -Sayısal Yetenek -Şekil- Uzay Yeteneği vb.

 DEĞERLERİNİZ: Yaratıcılık -Liderlik -Kazanç – Statü vb.

 İLGİ NEDİR?

İlgi, kişileri belli faaliyetleri isteyerek yapmaya yönlendiren içsel bir uyarıcıdır. İlgi en genel anlamıyla bir işi yapmaya gönüllü olma, yaparken zevk alma ve başka alternatifler arasından en çok onu tercih etme durumudur. İlgi Alanlarınızı Nasıl Fark edersiniz? Yetenek alanları gibi ilgi alanları da özellikle mesleki doyum ve haz alma ile yakından ilişkilidir. İlgi alanı, neleri yapmaktan hoşlandığımızı gösterir. Bu süreçte ilgi alanına ilişkin yoğun bir bilgi arayışı söz konusu olur. İlgi, var olan yeteneği mükemmelleştirir ve ilgilenilen alanda karşılaşılacak zorluklarla başa çıkmayı eğlenceli hale getirir. İlgi duyduğunuz alanda ortalama bir yeteneğe sahip değilseniz yaptığınız işte uzun süre ilginizi sürdürmeniz de mümkün değildir. İlgiyle meslekler arasındaki ilişkiyi yorumlarsak aşağıdaki maddelere ulaşabiliriz:

▲ İlgi alanınız ne kadar güçlüyse o mesleği yapmak ve zorluklarının üstesinden gelmek konusunda o kadar güçlü bir motivasyona sahip olursunuz.

▲ İlgi alanlarınız gideceğiniz üniversite, fakülte ve bölüm seçimlerinde size yol gösterici olur.

▲ İlgi alanlarınızı ebeveyn ve öğretmenlerinizle paylaşmanız meslek seçiminde sizin için uygun seçenekler sunulmasını kolaylaştırır.

▲ İlgi alanlarınızla ilişkili olduğunu düşündüğünüz meslekler hakkında çevrenizdeki kişilerden destek alarak mesleğin gerektirdiği becerileri detaylı olarak öğrenebilirsiniz.

▲ İlgi duyduğunuz alanda yeteneğinizin olması kişisel gelişiminize katkıda bulunduğu gibi başarınızı yükseltir. Ancak ilgi duyduğunuz alanda düşük yeteneğe sahip olmanız, ilgi duyduğunuz meslekten uzaklaşmanıza neden olur.

▲ İlgi alanlarını belirlemek için yapılandırılmış ölçekler sizin mesleki ilgilerinizi değerlendirmenizi sağlar.

▲ İlgi duyduğunuz meslekler hakkında detaylı bilgi almalısınız.

YETENEK NEDİR?

Yetenek, doğuştan getirdiğimiz ve çevreyle etkileşimle geliştirebildiğimiz, bir davranışı öğrenebilmek için gerekli olan yetidir. Doğuştan getirdiğimiz yetenekler öncelikle en yakınımızdaki kişiler tarafından fark edilir, desteklenir ve uygun eğitim ortamlarında en üst seviyeye çıkarılır. Yeteneklerinizi Nasıl Fark edersiniz? Her bireyin kendine özgü yetenekleri vardır. Yetenekler de insanlar kadar çeşitlidir. Yetenekler doğuştan getirdiğimiz yetiler olduğundan büyük bir kısmı erken yaşta ortaya çıkar. Tam bu noktada aile ve okul büyük önem arz eder. Aile ve okul tarafından fark edilen yetenekler doğru koşullarda desteklenirse gelişebilir. Fakat yeteneklerin dışavurumuna ilişkin bir ortam oluşturulmamışsa bu yetenekler gizli kalabilir. Yetenek ve meslek arasındaki ilişkiyi yorumlarsak aşağıdaki maddelere ulaşabiliriz:

Haberin devamını okumak için buraya tıklayınız.