Meb Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği Yayımlandı

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI REHBERLİK HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM

 
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

 Amaç ve kapsam

 MADDE 1 –(1) Bu Yönetmeliğin amacı, il ve ilçe düzeyinde rehberlik hizmetleri ile bu hizmetlerin verildiği rehberlik ve araştırma merkezleri ve eğitim kurumlarındaki rehberlik servislerinin işleyiş ve görevleri ile bu hizmetleri veren kurumlarda çalışan personelin görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

 Dayanak

 MADDE 2 –(1) Bu Yönetmelik; 5/1/1961 tarihli ve 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu, 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu, 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu, 1/7/2005 tarihli ve 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun, 3/7/2005 tarihli ve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu, 30/5/1997 tarihli ve 573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile 25/8/2011 tarihli ve 652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye dayanılarak hazırlanmıştır.

 Tanımlar

 MADDE 3 –(1) Bu Yönetmelikte geçen;

 a) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,

 b) Bölüm: Rehberlik ve araştırma merkezlerindeki özel eğitim hizmetleri bölümünü ve rehberlik hizmetleri bölümünü,

 c) Bölüm başkanı: Rehberlik ve araştırma merkezlerindeki özel eğitim hizmetleri bölümü başkanını ve rehberlik hizmetleri bölümü başkanını,

 ç) Çocuk gelişimi ve eğitimcisi: Üniversitelerin çocuk gelişimi veya çocuk sağlığı ve eğitimi alanlarında lisans eğitimi almış rehberlik ve araştırma merkezlerinde öğrencilere, ailelere ve öğretmenlere çocukların her türlü gelişim durumlarına ilişkin sorunların çözümünde gerekli önlemlerin alınmasında ve gelişimlerinin izlenmesinde yardım sağlayan personeli,

 d) Danışan: Rehberlik hizmetlerinden yararlanmak üzere ilgili kurumlara başvuran bireyi,

 e) Danışan dosyası: Rehberlik hizmetlerinden yararlanan bireylere ilişkin hizmetin gerektirdiği özel ve gizlilik içeren; bireyin ve öğrenci ise velisinin izni olmadan (mevzuat ile yetkili kılınan makamlar hariç) paylaşılmayan bilgilerin kaydedildiği dosyayı,

 f) Danışmanlık tedbiri: Hakkında danışmanlık tedbir kararı alınmış çocuğun bakımından sorumlu olan kimselere, çocuk yetiştirme konusunda; çocuklara ise eğitim ve gelişimleri ile ilgili sorunlarının çözümünde yol göstermeye yönelik rehberlik tedbirlerini,

 g) Eğitim programcısı: Üniversitelerin eğitimde program geliştirme alanında lisans eğitimi almış rehberlik ve araştırma merkezlerinde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri alanlarında gereksinim duyulan programların geliştirilmesinde gerekli teknik hizmetleri veren personeli,

 ğ) Ergoterapist: Üniversitelerin ergoterapi alanında lisans eğitimi almış rehberlik ve araştırma merkezlerinde bireylerin günlük yaşam aktivitelerine katılımlarını geliştirmek amacıyla hizmet sunan personeli,

 h) Fizyoterapist: Üniversitelerin fizyoterapi ve rehabilitasyon alanında lisans eğitimi almış rehberlik ve araştırma merkezlerinde bireylerin yetersizliklerinden kaynaklı ağrıyı, özrü ve yeteneklerini özel ölçme, değerlendirme ve inceleme yöntemleri ile belirleyerek hekimin tanısına göre, fonksiyonun ve fonksiyonel kapasitenin geliştirilmesine yönelik fizyoterapi ve rehabilitasyon programını planlayan, uygulayan ve tekrar değerlendirerek rapor eden personeli,

 ı) Koordinatör rehberlik öğretmeni: Eğitim kurumunda birden fazla rehberlik öğretmeninin bulunması halinde rehberlik hizmetlerinin yürütülmesi ile ilgili işbirliği ve organizasyonu sağlamakla yükümlü rehberlik öğretmenini,

 i) Psikolog: Üniversitelerin psikoloji alanında lisans eğitimi almış rehberlik ve araştırma merkezlerinde atipikve uyum güçlüğü olan çocuklara tanılama ve terapi hizmetleri veren personeli,

 j) Psikolojik danışma: Bireylere kendini tanıma, karar verme ve problem çözme becerisi kazandıran, bireylerin kişisel ve toplumsal uyumlarını gerçekleştirmelerini amaçlayan bireyle veya grupla yürütülen süreci,

 k) Psikolojik ölçme araçları: Rehberlik ve araştırma merkezleri ile rehberlik servislerinin bireyi tanıma, tanılama, tarama ve inceleme çalışmalarında kullanabilecekleri çeşitli test, anket ve envanterleri,

 l) Psikometrist: Psikolojik ölçme araçları konusunda lisans veya lisansüstü eğitim almış rehberlik ve araştırma merkezlerinde tarama, inceleme, tespit, teşhis ve benzeri amaçlarla kullanılacak psikolojik ölçme araçlarını uygulamayı bilen ve gerekli olanları geliştiren personeli,

 m) Rehberlik öğretmeni: Eğitim kurumlarındaki rehberlik servisleri ile rehberlik ve araştırma merkezlerinde rehberlik hizmetlerini yürüten personeli,

 n) Rehberlik ve araştırma merkezi: Rehberlik hizmetleri ile özel eğitim hizmetlerini planlayarak hizmetlerin koordineli bir şekilde yürütülmesini sağlayan kurumu,

 o) Rehberlik servisi: Eğitim kurumlarındaki rehberlik hizmetlerinin yürütüldüğü birimi,

 ö) Sınıf rehber öğretmeni: Eğitim kurumlarında bir sınıfın rehberlik hizmetlerini yürüten ilkokullarda sınıf öğretmenini, ortaokullarda şube rehber öğretmenini, ortaöğretim kurumlarında ise sınıf rehber öğretmenini,

 p) Sosyal Çalışmacı: Üniversitelerin sosyal hizmet alanında lisans eğitimi almış rehberlik ve araştırma merkezlerinde danışanlarla ilgili olarak verilecek hizmetlerin planlanması için gerekli sosyal, ekonomik ve kültürel bilgileri toplayan, değerlendiren ve hizmetlerin verilmesinde sosyal hizmet kurumları arasında eşgüdümü sağlayan personeli,

 ifade eder.

 İKİNCİ BÖLÜM

 Rehberlik Hizmetlerinin Amaçları ve İlkeleri

 Rehberlik hizmetlerinin amaçları

 MADDE 4 –(1) Türk Millî Eğitiminin genel amaçları çerçevesinde eğitimde rehberlik hizmetleri; kendini tanıyan, kendisine sunulan eğitsel ve mesleki fırsatları değerlendirebilen, sorumluluk alabilen bireyler yetiştirilmesini ve bireylerin toplum içinde sağlıklı bir birey olarak yaşamlarını sürdürerek kendini gerçekleştirmelerini amaçlar.

 Rehberlik hizmetlerinin ilkeleri

 MADDE 5 –(1) Rehberlik hizmetlerinin planlanması ve yürütülmesinde;

 a) Bireye ve bireysel farklılıklara saygı,

 b) Bilimsellik,

 c) Gizlilik,

 ç) Gelişimsel bir anlayışla önleyici ve koruyucu yaklaşım,

 d) Bireysel, kurumsal ve toplumsal özellikler ile ihtiyaçların göz önünde bulundurulması,

 e) Hayat boyu rehberlik anlayışıyla bireylerin yaş, gelişim özellikleri ve öğretim kademelerinin dikkate alınması,

 f) Mesleki ve etik değerlere uyulması,

 g) İlgili tarafların işbirliği ve eşgüdümü,

 esastır.

 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

 Rehberlik Hizmetlerinin Türleri ve Rehberlik Hizmetleri Kapsamında

 Yürütülen Faaliyetler

 Alanlarına göre rehberlik hizmetleri

 MADDE 6 –(1) Rehberlik hizmeti alanlarına göre üçe ayrılır:

 a) Eğitsel rehberlik: Bireyin yetenek, ilgi, ihtiyaç, değer, kişilik özellikleri, imkân ve koşullarıyla uyumlu eğitsel kararlar alması; eğitime ilişkin olumlu tutum geliştirmesi ve hayat boyu öğrenme sürecinde bireyin gelişimine destek olunması amacıyla bireye ve ailesine sunulan hizmettir.

 b) Mesleki rehberlik: Bireyin kendini ve meslekleri tanıması; yetenek, ilgi, ihtiyaç, değer ve kişilik özellikleri doğrultusunda mesleğe yönelik seçimler yapması; mesleğe hazırlanması, başlaması, mesleğini sürdürmesi ve hayat boyu öğrenme sürecinde kendini geliştirmesi için birey ve ailesine sunulan hizmettir.

 c) Kişisel/Sosyal rehberlik: Bireyin bilişsel, sosyal, duygusal, ahlaki ve davranışsal gelişimini desteklemek amacıyla kendini tanıması; karar verme ve problem çözme gibi sosyal beceriler ile yaşam becerilerini geliştirmesi ve sorumluluk sahibi bir birey olarak hayatına devam edebilmesi için bireye ve ailesine sunulan hizmettir.

 Birey sayısına göre rehberlik hizmetleri

 MADDE 7 –(1) Rehberlik hizmetleri hizmetten yararlanan birey sayısına göre ikiye ayrılır:

 a) Bireysel rehberlik; bireyin eğitsel, mesleki ve kişisel/sosyal gelişimine yönelik birebir sunulan rehberlik hizmetlerini kapsar.

 b) Grup rehberliği; bireylerin eğitsel, mesleki ve kişisel/sosyal gelişimlerine yönelik grupla gerçekleştirilen rehberlik hizmetlerini kapsar.

 Öğretim kademelerine göre rehberlik hizmetleri

 MADDE 8 –(1) Rehberlik hizmetleri öğretim kademelerine göre beşe ayrılır:

 a) Okul öncesi dönemde rehberlik hizmetleri; çocuğun sosyalleşmesine, ilkokula hazır olması için uyum çalışmalarına, kendini ifade etmeye yönelik sosyal beceriler kazanmasına, olumlu benlik algısı ile mesleklere ilişkin olumlu tutumlar geliştirmesine ve aile rehberliğine yönelik olarak eğitsel, mesleki ve kişisel/sosyal rehberlik hizmetleri kapsamında yürütülür.

 b) İlkokul kademesinde rehberlik hizmetleri; öğrencinin okula uyum sağlamasına, eğitim ortamlarına ve öğrenmeye yönelik olumlu tutum geliştirmesine; öğrenmeyi öğrenme ve öğrendiklerini aktarmaya yönelik bilişsel becerileri kazanmasına; etkili öğrenmeye yönelik stratejiler geliştirme, duyguları tanıma, kendini ifade etme gibi sosyal beceriler ile zorlu yaşam olaylarıyla baş etme becerileri kazanmasına; kişilik gelişimini ve mesleki gelişimlerini desteklemeye yönelik olarak eğitsel, mesleki ve kişisel/sosyal rehberlik hizmetleri kapsamında yürütülür.

 c) Ortaokul kademesinde rehberlik hizmetleri; öğrencinin ilgi, yetenek ve kişilik özellikleri doğrultusunda seçmeli derslere, eğitsel ve sosyal kulüplere yönelmesine ve hobi edinmesine; güçlü ve zayıf yönlerini tanımasına ve geliştirilmesi gereken yönlerini fark etmesine; gelişim dönemi özelliklerini tanımasına ve uyum sağlamasına yönelik olarak eğitsel, mesleki ve kişisel/sosyal rehberlik hizmetleri kapsamında yürütülür.

 ç) Ortaöğretim kademesinde rehberlik hizmetleri; öğrencinin bireysel özelliklerini değerlendirip sağlıklı bir kimlik oluşturarak yetişkinlik yaşamına hazırlanmasına; değerlerini fark etmesine ve kendi değerleri ile toplumsal değerler arasında bağ kurabilmesine; yükseköğretim kurumlarına devam etmeye istekli olmasına ve kendisine uygun bir alana yönelmesine, iş yaşamına hazırlanmasına ve meslek edinmesine yönelik olarak eğitsel, mesleki ve kişisel/sosyal rehberlik hizmetleri kapsamında yürütülür.

 d) Yaygın eğitimde rehberlik hizmetleri; bireyin gelişim dönemi özellikleri, ihtiyaçları, beklentileri, çevre koşulları, sosyoekonomik ve kültürel özellikleri dikkate alınarak hayat boyu öğrenmeyi destekleyen, meslek öncesi eğitim, iş yaşamına hazırlık, yeni bir meslek edinme, aktarılabilir becerilerin iş ve meslek yaşamındaki önemine yönelik olarak eğitsel, mesleki ve kişisel/sosyal rehberlik hizmetleri kapsamında yürütülür.

 Bireyi tanıma

 MADDE 9 –(1) Bireyi tanıma bireyin kendi ilgi, yetenek, değer, tutum ve kişilik özelliklerini keşfetmesini ve gerçekçi kararlar almasını sağlamak amacıyla rehberlik öğretmeni, sınıf rehber öğretmeni ve diğer öğretmenler tarafından yürütülen bilgi toplama sürecidir. Bu kapsamda:

 a) Öğrencinin yetenek, ilgi, istek, değer, başarı gibi bireysel özellikleri ile sosyal ve kültürel özellikleri olabildiğince çok boyutlu olarak ele alınır.

 b) Bilgilerin toplanmasında, değerlendirilmesinde ve kullanılmasında bilimsel standartlara uyulur.

 c) Bireyi tanıma sürecinde farklı ölçme aracı, yöntem ve teknikler kullanılması bir amaç değil araçtır.

 ç) Bireyi tanıma çalışmalarında temel amaç; öğrencinin kendini tanımasıdır. Öğrenci hakkında elde edilen bilgiler, onun gelişimini desteklemek için kullanılır.

 d) Elde edilen bilgiler bütünleştirilerek değerlendirilir.

 Psikolojik ölçme araçlarının uygulanması

 MADDE 10 –(1) Rehberlik hizmetlerinde bireyi tanıma çalışmalarında kullanılacak psikolojik ölçme araçlarının sağlanması, eğitimi, uygulanması, bu araçların gizliliği ve bilimsel standartlarının korunmasına ilişkin önlemler Bakanlıkça alınır. Bu kapsamda;

 a) Psikolojik ölçme aracı uygulanırken uygulayıcı, ölçme aracının geçerliği, güvenirliği, geliştirme ya da uyarlama çalışmaları, sınırlılıkları ve bu aracın hangi amaçlar için nasıl kullanılacağı konularında yeterli bilgi ve beceriye sahip olur.

 b) Psikolojik ölçme aracı uygulanırken ölçme aracının yönergesinde ve el kitabında belirtilen koşullara uyulması zorunludur.

 c) Bireye sunulacak rehberlik hizmetlerinde bireyin gelişim özellikleri ve psikolojik ölçme aracının sonuçları birlikte değerlendirilir.

 ç) Psikolojik ölçme aracını kullanan kişi ve kurumlar, ölçme aracının korunmasından, içeriğinin ve sonuçlarının gizliliğinden sorumludur.

 d) Psikolojik ölçme aracı, uygulama ve değerlendirme yeterliliği olmayan kişiler tarafından kullanılamaz ve uygulayıcılar yeterlilik sınırlarını aşamaz.

 Yönlendirme ve yerleştirme

 MADDE 11 –(1) Yönlendirme ve yerleştirme hizmetleri; bireyin gelişimsel özellikleri ve ihtiyaçları doğrultusunda bireyi derse, bölüme, dala, alana, okula, üst öğrenim kurumlarına, mesleğe ve katılacağı etkinliklerin seçimine yönlendirmeyi kapsamaktadır. Bu süreçte; eğitsel, mesleki ve kişisel/sosyal rehberlik uygulamaları sonuçlarının bütünleştirilmesi esastır.

 (2) Yönlendirmede bireye sunulan seçenekler öneri niteliğindedir.

 Psikososyal koruma, önleme ve krize müdahale hizmetleri

 MADDE 12 –(1) Doğal afetler ile kaza, ihmal, istismar, intihar, şiddet, savaş ve göç gibi zorlu yaşam olaylarında psikolojik ve sosyal destek sağlamak üzere psikososyal koruma, önleme ve krize müdahale hizmetleri sunulur.

 (2) Psikososyal koruma, önleme ve krize müdahale hizmetleri kapsamında il ve ilçe milli eğitim müdürlükleri ile eğitim kurumlarında psikososyal koruma, önleme ve krize müdahale ekipleri kurulur. Bu ekipler:

 a) İl milli eğitim müdürlüklerinde; özel eğitim ve rehberlik hizmetlerinden sorumlu müdür yardımcısı veya şube müdürünün başkanlığında, en az bir ve en fazla üç rehberlik ve araştırma merkezi müdürü, en az bir ve en fazla üç rehberlik hizmetleri bölüm başkanı ile en az bir ve en fazla beş rehberlik öğretmeninden oluşur.

 b) İlçe milli eğitim müdürlüklerinde; özel eğitim ve rehberlik hizmetlerinden sorumlu şube müdürü başkanlığında varsa rehberlik ve araştırma merkezi müdürü ve rehberlik hizmetleri bölüm başkanı ile her eğitim kademesinden en az birer rehberlik öğretmeninden oluşur.

 c) Eğitim kurumlarında; eğitim kurumu müdürü veya eğitim kurumu müdürü tarafından görevlendirilmiş bir müdür yardımcısı başkanlığında, varsa rehberlik öğretmenleri ile rehberlik hizmetleri yürütme komisyonu üyesi her sınıf düzeyinden en az bir sınıf rehber öğretmeninden oluşur.

 (3) Yürütülen faaliyetler Bakanlıkça düzenlenir.

 Danışmanlık tedbiri uygulamaları

 MADDE 13 –(1) 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu kapsamında hakkında koruyucu ve destekleyici danışmanlık tedbiri kararı verilen çocuklara yönelik gerçekleştirilecek olan uygulamalar aşağıdaki şekilde yürütülür:

 a) Adli makamlarca danışmanlık tedbiri kararı verildiği durumlarda, danışmanlık tedbiri uygulamaları rehberlik servisi tarafından yerine getirilir. Eğitim kurumlarında rehberlik öğretmeni bulunmadığı veya çocuğun herhangi bir eğitim kurumu ile ilişiği bulunmadığı durumlarda ise danışmanlık tedbiri uygulamaları rehberlik ve araştırma merkezleri veya il veya ilçe milli eğitim müdürlüklerinin görevlendireceği çocuğun ikamet adresine en yakın okulun rehberlik öğretmeni tarafından yerine getirilir.

 b) Hakkında danışmanlık tedbiri kararı verilmiş çocuğa ve bu çocuğun bakımından sorumlu olan kimselere yönelik alınan kararın gerekçesinin içeriğine ve bireylerin ihtiyaçlarına göre müdahale programları uygulanır ve gerçekleştirilen faaliyetlere ilişkin uygulama raporu mahkemeye sunulur.

c) Danışmanlık tedbiri kararı uygulamalarında ilgili kolluk birimleri ve diğer kamu kurum kuruluşlarıyla iş birliği yapılır.

 Aile rehberliği

 MADDE 14 –(1) Aile rehberliği ailelere ihtiyaç duydukları konularda bilgi vermek ve gerekli becerileri kazandırmak amacıyla sunulan hizmetlerdir.

 (2) Aile rehberliği hizmetleri, çocukların, ailelerin veya çocukların bakımından sorumlu bireylerin ihtiyaçlarına göre rehberlik öğretmeni tarafından planlanır.

 (3) Aile rehberliği hizmetleri, aile görüşmelerini, aile ziyaretlerini, aile eğitimi programı uygulamalarını ve çocuğun ihtiyaçlarına yönelik müdahale programlarını kapsar. Bireye ilişkin eğitim sürecinde karşılaşılan sorunların değerlendirilmesi, bireye ve ailesine rehberlik hizmeti sunulması amacıyla gerçekleştirilen aile ziyaretlerine rehberlik öğretmeni ve rehberlik hizmetleri yürütme komisyonu üyesi en az iki kişi katılır.

 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

 Rehberlik Hizmetleri İl Danışma Komisyonunun Kuruluşu ve Görevleri

 Rehberlik hizmetleri il danışma komisyonun kuruluşu

 MADDE 15 –(1) İl milli eğitim müdürlüklerinde, rehberlik hizmetlerinin il düzeyinde planlanması ve kurumlar arası iş birliğinin sağlanması amacıyla rehberlik hizmetleri il danışma komisyonu oluşturulur. Rehberlik hizmetleri il danışma komisyonu, Eylül ve Haziran aylarında olmak üzere yılda en az iki kez toplanır.

 (2) Bu komisyonun sekretarya hizmetleri il milli eğitim müdürlüğündeki özel eğitim ve rehberlik hizmetleri birimi tarafından yürütülür.

 (3) Rehberlik hizmetleri il danışma komisyonu, il milli eğitim müdürü veya il milli eğitim müdür yardımcısının veya şube müdürünün başkanlığında;

 a) Özel eğitim ve rehberlik hizmetlerinden sorumlu ilçe şube müdürlerinden,

 b) Rehberlik ve araştırma merkezi müdürlerinden,

 c) Rehberlik ve araştırma merkezlerinin rehberlik hizmetleri bölüm başkanlarından,

 ç) Örgün ve yaygın eğitim kurumlarının her tür ve kademesinden seçilen en az birer müdür ve bu kurumlarda görev yapan en az birer rehberlik öğretmeninden,

 oluşur.

 (4) Bu komisyona gerektiğinde; aile ve sosyal politikalar il müdürlüğü, il emniyet müdürlüğü, il sağlık müdürlüğü, yerel yönetimler, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve diğer ilgili kurum temsilcileri davet edilir.

 Rehberlik hizmetleri il danışma komisyonunun görevleri

 MADDE 16 –(1) Rehberlik hizmetleri il danışma komisyonu aşağıdaki görevleri yapar:

 a) Eylül ayında yapılacak toplantıda, il ve ilçelerde gerçekleştirilmesi düşünülen rehberlik hizmetlerine ilişkin ihtiyaçları belirler, değerlendirir ve gerekli tedbirlerin alınmasına yönelik karar alır.

 b) Haziran ayında yapılacak olan toplantıda il ve ilçelerde yapılan rehberlik çalışmalarının sonuçlarını değerlendirir.

 c) Haziran ve Eylül aylarında yapılacak her iki toplantıda alınan kararların toplantıların yapıldığı ay içerisinde il milli eğitim müdürlüğünce Bakanlığa gönderilmesini sağlar.

 ç) Rehberlik öğretmeni olmayan eğitim kurumlarında rehberlik hizmetlerinin yürütülmesi için alınacak tedbirleri karara bağlar.

 d) Açılmasına ihtiyaç duyulan rehberlik ve araştırma merkezleri ile ilgili değerlendirmede bulunur ve alınan kararlar doğrultusunda Bakanlığa gönderilmek üzere il milli eğitim müdürlüğüne teklifte bulunur.

 e) Rehberlik ve araştırma merkezlerinin çalışma bölgelerini kapasitelerine göre her yıl değerlendirir. Rehberlik ve araştırma merkezlerinde düzenlemeye ihtiyaç duyulacak hususlarda Bakanlığa gönderilmek üzere il milli eğitim müdürlüğüne teklifte bulunur.

 f) Yıl içerisinde ilin ihtiyacına yönelik düzenlenecek rehberlik hizmetlerine ilişkin mahalli hizmet içi eğitim ihtiyaçlarını belirler ve teklifi il milli eğitim müdürlüğüne gönderir.

 g) Eğitim kurumlarının talepleri ve ihtiyaçları doğrultusunda aile, öğrenci, öğretmen, idareciler ve diğer kamu personeline yönelik rehberlik hizmetlerine ilişkin düzenleyebileceği eğitim etkinlikleri ile ilgili teklifte bulunur.

 BEŞİNCİ BÖLÜM

 Rehberlik ve Araştırma Merkezleri

 Rehberlik ve araştırma merkezlerinin bölümleri

 MADDE 17 – (1) İl veya ilçelerdeki rehberlik hizmetleri ile özel eğitim hizmetlerinin planlanması, koordineli bir şekilde yürütülmesi, sunulan hizmetlerin izlenmesi ve değerlendirilmesinin sağlanması amacıyla faaliyet yürüten rehberlik ve araştırma merkezleri; rehberlik hizmetleri bölümü ile özel eğitim hizmetleri bölümünden oluşur.

Rehberlik hizmetleri bölümü ve görevleri

 MADDE 18 –(1) Rehberlik hizmetleri bölümü, bölüm başkanının sorumluluğunda rehberlik ve araştırma merkezi müdürü tarafından görevlendirilen yeterli sayıda personelden oluşur.

 (2) Rehberlik hizmetleri bölümünün görevleri şunlardır:

 a) Her tür ve kademedeki en az birer rehberlik öğretmeninden oluşturulan komisyon tarafından il danışma komisyonu kararları göz önünde bulundurularak eğitim kurumlarının özellik, kademe ve türlerine göre yıllık çerçeve planı hazırlanır. Ders yılı başlamadan önce eğitim kurumlarına ulaştırılır.

 b) Rehberlik ve araştırma merkezinin sorumluluk bölgesinde bulunan rehberlik öğretmenleri ile dönem başlarında ve yılsonunda olmak üzere en az üç defa toplantı düzenlenir. Değerlendirme raporu hazırlanır ve sonuçları izlenir.

 c) Eğitim kurumlarından gönderilen yıllık çalışma programı ile çalışma raporları incelenir, değerlendirilir ve sonuçları raporlaştırılarak rehberlik ve araştırma merkezi müdürüne iletilir.

 ç) Rehberlik hizmetlerinden yararlanmak üzere rehberlik ve araştırma merkezine başvuran ya da yönlendirilen bireylere randevu verilir. Danışan dosyası açılır ve gerekli psikolojik yardım hizmeti verilir.

 d) Çalışmalarda kullanılan psikolojik ölçme araçları, danışan dosyaları ve diğer kayıtların güvenliği ve gizliliği sağlanır.

 e) Eğitsel, mesleki ve kişisel/sosyal alanlarda grup rehberlik etkinliklerine yönelik programlar hazırlanır.

 f) Hizmetin niteliğine ve bireyin ihtiyaçlarına göre psikolojik ölçme araçları, bilimsel standartlara ve etik ilkelere göre uygulanır.

 g) Bireye ihtiyacı doğrultusunda rehberlik hizmetleri verilir.

 ğ) Bireysel veya grupla psikolojik danışma hizmeti rehberlik öğretmenleri tarafından verilir.

 h) Danışanlar ihtiyaçları doğrultusunda gerektiğinde ilgili kurum ve kuruluşlara yönlendirilir.

 ı) Öğretmenlere, ailelere ve bireylere bölüm hizmetleri ile ilgili eğitim etkinlikleri düzenlenir.

 i) Bölümün hizmetleriyle ilgili bilimsel gelişmeler izlenir, uygulamalardan yararlanılır. Gerektiğinde üniversiteler ve ilgili kuruluşlarla iş birliği yapılır.

 j) Eğitim kurumlarındaki rehberlik servisleri ziyaret edilerek rehberlik öğretmenlerine ve eğitim kurumu idaresine yönelik rehberlik hizmeti verilir. Rehberlik öğretmeni olmayan okullara yönelik gerekli çalışmalar planlanarak uygulanır.

 k) Hizmetlerde kullanılacak psikolojik ölçme araçları ile diğer araç ve tekniklerin tespiti, temini, geliştirilmesi ve rehberlik servislerine dağıtımı için yapılabilecek çalışmalar planlanır ve yürütülür.

 l) Bireylere, ailelere, öğretmenlere ve eğitim kurumlarına yönelik rehberlik hizmetlerine ilişkin yayınlar oluşturulur ve eğitim kurumlarına ulaştırılır.

 m) Rehberlik öğretmenlerine mesleki gelişimi destekleme kapsamında müşavirlik hizmeti verilir.

 n) Eğitim kurumlarında görevli rehberlik öğretmenlerine bilgi ve beceri artırıcı eğitim etkinlikleri düzenlenir. Gerektiğinde ilgili kuruluşlardan uzman desteği alınır.

 o) Görevlendirildiği takdirde hakkında danışmanlık tedbir kararı verilen öğrenciye ilgili mevzuat doğrultusunda ihtiyaç duyulan hizmeti sunar.

 ö) Görevlendirildiği takdirde bölüm personeli tercih dönemlerinde tercih danışmanlığı yapmak üzere görev alır.

 (3) Rehberlik öğretmeni bulunmayan eğitim kurumlarındaki rehberlik hizmetleri yürütme komisyonu toplantılarına, gerektiğinde rehberlik ve araştırma merkezinde ya da rehberlik ve araştırma merkezinin sorumluluk alanında yer alan eğitim kurumlarında görev yapan bir rehberlik öğretmeninin katılımının sağlanması için planlama yapılır.

 Özel eğitim hizmetleri bölümü ve görevleri

 MADDE 19 –(1) Özel eğitim hizmetleri bölümü, bölüm başkanının sorumluluğunda rehberlik ve araştırma merkezi müdürü tarafından yeterli sayıda görevlendirilen personelden oluşur.

 (2) Özel eğitim hizmetleri bölümünün görevleri şunlardır:

 a) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin tanılanması amacıyla tarama faaliyetleri planlanır.

 b) Eğitsel değerlendirme ve tanılama hizmetlerinden yararlanmak üzere rehberlik ve araştırma merkezine başvuran ya da yönlendirilen bireylere; randevu verilir, dosya açılır ve gerekli hizmetler sunulur.

 c) Eğitsel değerlendirme ve tanılama hizmetlerinden yararlanmak üzere rehberlik ve araştırma merkezine başvuran bireylere ilişkin düzenlenen rapor ve bilgilerin gizliliği sağlanır.

 ç) Ailelerin ihtiyaçları doğrultusunda, rehberlik hizmetleri bölümü ile iş birliği yapılarak aile eğitim programları düzenlenir, sonuçları izlenir ve değerlendirilir.

 d) Eğitim kurumlarında veli, idareci ve öğretmenlere, özel eğitim hizmetleri konusunda gerekli destek sunulur. Gerektiğinde bu hizmetlerin sunumunda, üniversite ve ilgili kuruluşlarla iş birliği yapılır.

 e) Çalışma bölgesindeki eğitim kurumlarında açılmış olan özel eğitim sınıflarında ve destek eğitim odalarında yapılan çalışmaları izlemek için il ve ilçe özel eğitim hizmetleri kurulu ile gerekli çalışmalar yapılır.

 f) Okul öncesi dönemde bulunan özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin öğretmenlerine ve velilerine yönelik eğitim etkinlikleri düzenlenir.

 g) Okul öncesi dönemde bulunan özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin okula uyum süreci takip edilir.

 ğ) Özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin gelişimi öğrencinin devam ettiği eğitim kurumunun rehberlik servisi ile iş birliği yapılarak takip edilir.

 h) Hizmetlerde kullanılacak psikolojik ölçme araçları ile diğer araç ve tekniklerin tespiti, temini, geliştirilmesi ve rehberlik servislerine dağıtımı için yapılabilecek çalışmalar planlanır ve yürütülür.

 ı) Özel eğitim ihtiyacı olan bireylere, ailelere, öğretmenlere ve eğitim kurumlarına yönelik özel eğitim hizmetlerine ilişkin yayınlar oluşturulur ve eğitim kurumlarına ulaştırılır.

 i) Bölümün hizmetleriyle ilgili bilimsel gelişmeler izlenir, uygulamalardan yararlanılır. Gerektiğinde üniversiteler ve ilgili kuruluşlarla iş birliği yapılır.

 (3) Bölüm içerisinde Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu oluşturulur. Kurul 31/5/2006 tarihli ve 26184 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliğinde belirlenen esaslar çerçevesinde görev ve sorumluluklarını yürütür.

 Rehberlik ve araştırma merkezi müdürünün görevleri

 MADDE 20 –(1) Rehberlik ve araştırma merkezi müdürü, rehberlik ve araştırma merkezinin ilgili mevzuata uygun olarak çalışmasından ilde özel eğitim ve rehberlik hizmetlerinden sorumlu il millî eğitim müdür yardımcısına veya şube müdürüne, ilçede özel eğitim ve rehberlik hizmetlerinden sorumlu şube müdürüne karşı sorumludur.

 (2) Rehberlik ve araştırma merkezi müdürünün görevleri şunlardır:

 a) Rehberlik ve araştırma merkezindeki müdür yardımcıları arasında iş bölümü yapar.

 b) Rehberlik ve araştırma merkezinin bölümlerine, bölüm hizmetlerine uygun ve deneyimli bir personeli bölüm başkanı olarak görevlendirir.

 c) Rehberlik ve araştırma merkezi personelinin, merkezin bölümlerinde uygun şekilde görevlendirilmesini ve iş bölümünü ilgili bölüm başkanının görüşünü de alarak yapar.

 ç) Bölümlerin çalışmalarını izler; hazırladıkları program, rapor ve projelerini inceleyerek onaylar ve sonuçları değerlendirir.

 d) Rehberlik ve araştırma merkezi çalışmalarında kullanılan psikolojik ölçme araçlarının, danışan dosyalarının ve diğer kayıtların güvenliğini, gizliliğini ve standartlarına uygun kullanılmasını sağlar.

 e) Bölümler arası çalışmaları koordine eder.

 f) Rehberlik ve araştırma merkezinin yılsonu çalışma raporunun elektronik ortama aktarılmasını ve yeni eğitim yılı çalışma programlarının hazırlanmasını sağlar.

 g) Merkez komisyonuna başkanlık eder. Alınan kararlara göre gerekli çalışmaları yürütür.

 ğ) Rehberlik ve araştırma merkezinin hizmetleriyle ilgili yeni gelişmeleri izler ve gerekli çalışmaları yapar.

 h) Rehberlik ve araştırma merkezi hizmetlerinin işbirliği içerisinde yürütülebilmesi için gerekli önlemleri alır.

 ı) Rehberlik ve araştırma merkezinin çalışma bölgesinde bulunan eğitim kurumlarındaki rehberlik hizmetlerinin planlanmasını, uygulanmasını ve değerlendirilmesini sağlar.

 i) Rehberlik ve araştırma merkezinin personel, özlük, bütçe, ayniyat, demirbaş işleri ve hizmetlerin gerektirdiği araç ve gereçlerin sağlanması için çalışmalar yapar.

 j) Rehberlik hizmetleri il danışma komisyonu toplantılarına katılır.

 k) Özel eğitim hizmetleri ile rehberlik hizmetlerinin yürütülmesinde il veya ilçedeki ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapar.

 l) Rehberlik ve araştırma merkezinin bölümlerinin tarama, tanılama ve danışanlarla ilgili uygulamalarında gerekli sağlık hizmetleri için görev bölgesinde bu hizmetleri veren veya verebilecek olan birimlerle iş birliği yapar.

 m) Rehberlik ve araştırma merkezinin görevlerine ilişkin konularda il veya ilçede seminer ve kurs gibi hizmet içi eğitim etkinliklerinin mahallî hizmet içi eğitim planına alınması için gerekli önerilerde bulunur ve çalışmaları izler. Konferans, panel, sempozyum gibi etkinliklerin gerçekleştirilmesini sağlar, ilgili rehberlik ve araştırma merkezi personelini etkinliklerde görevlendirir.

 n) Personel sayısının yetersiz olduğu durumlarda hizmetlerin yürütülmesinde branşı ile ilgili rehberlik ve araştırma merkezi çalışmalarına katılır.

 o) Rehberlik ve araştırma merkezinin stratejik planının hazırlanmasını ve uygulanmasını sağlar.

 ö) İl veya ilçe genelinde özel eğitim ve rehberlik hizmetlerine ilişkin yılda en az üç araştırma yapılmasını sağlayarak hazırlanan raporu ilçe millî eğitim müdürlüğüne gönderir.

 p) Rehberlik ve araştırma merkezi çalışmalarını kamuoyuna tanıtmak amacıyla kitle iletişim araçlarını etkin bir şekilde kullanır.

 r) Eğitim yılı başında yapılacak toplantıda, rehberlik ve araştırma merkezinde oluşturulacak kurul ve komisyonları belirler.

 s) 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre rehberlik ve araştırma merkezinde çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlar.

Rehberlik ve araştırma merkezi müdür yardımcılarının görevleri

 MADDE 21 –(1) Müdür yardımcılarının görevleri şunlardır:

 a) Rehberlik ve araştırma merkezinde görevli memurlarla, yardımcı hizmetler sınıfındaki personelin iş bölümünü düzenler, müdürün onayından sonra iş ve işlemlerin yürütülmesini sağlar.

 b) Bölümlerin ihtiyaçlarını belirler ve gerekli önlemleri alır.

 c) Bölümlerden gelen rapor ve yazıların yazılmasını sağlar.

 ç) Personel, özlük, bütçe, ayniyat, demirbaş hizmetlerinin yürütülmesini sağlar.

 d) Satın alma işlerinde müdürün vereceği görevleri yapar.

 e) Rehberlik ve araştırma merkezinin muayene, teslim alma ve sayım komisyonlarına başkanlık eder, bu konulardaki işlemleri yürütür.

 f) Rehberlik ve araştırma merkezinin depo, arşiv ve toplantı salonu gibi mekânlarının düzenli bir şekilde hizmete hazır bulundurulmasını ve korunmasını sağlar.

 g) Personel sayısının yetersiz olduğu durumlarda hizmetlerin yürütülmesinde branşı ile ilgili rehberlik ve araştırma merkezi çalışmalarına katılır.

 ğ) Üniversitelerin ilgili bölümlerinden staj, inceleme ve araştırma amacıyla rehberlik ve araştırma merkezine gelen kişilere bölümüyle ilgili bilgi verir ve bu kişilerin rehberlik ve araştırma merkezindeki çalışmalarını düzenler.

 h) Rehberlik ve araştırma merkezinde müdürün olmadığı zamanlarda müdürlüğe vekâlet eder.

 ı) 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa göre rehberlik ve araştırma merkezinde çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğinin sağlanmasında rehberlik ve araştırma merkezi müdürünün vereceği görevleri yapar.

 i) Rehberlik ve araştırma merkezi müdürünün hizmetle ilgili vereceği diğer görevleri yapar.

 Bölüm başkanının görevleri

 MADDE 22 –(1) Bölüm başkanının görevleri şunlardır:

 a) Bölümün işlerini planlar, işbirliğini sağlar ve çalışmaları izler.

 b) Bölümle ilgili hizmetlerin yürütülmesi için gerektiğinde diğer bölümlerle iş birliğini sağlar.

 c) Bölüm hizmetlerinin yürütülmesinde branşı ile ilgili çalışmalara katılır.

 ç) Bölümüyle ilgili toplantılar düzenler ve düzenlenen toplantılara katılır.

 d) Bölüm çalışma alanına giren konulardaki etkinlikleri ve katılımcıları müdüre önerir.

 e) Merkez komisyonu toplantısında görüşülmek üzere bölümün yıllık çalışma programını ve raporunu bölüm personeli ile birlikte hazırlar ve rehberlik ve araştırma merkezi müdürüne iletir.

 f) Bölümle ilgili çalışma programının, değerlendirme raporlarının, araştırma ve proje raporlarının ve diğer ilgili kayıtların usulüne uygun olarak tutulmasını sağlar.

 g) Rehberlik ve araştırma merkezi müdürünün hizmetlerle ilgili vereceği diğer görevleri yapar.

 Rehberlik öğretmeninin görevleri ve sorumlulukları

 MADDE 23 –(1) Rehberlik ve araştırma merkezinde görevli rehberlik öğretmeninin görevleri şunlardır:

a) Görevlendirildiği bölümün çalışmalarını yürütür.

b) Görevlendirildiği bölümün çalışmaları kapsamında eğitim kurumlarındaki rehberlik servislerinde yürütülen hizmetlere destek verir ve ihtiyaç duyulan konularda iş birliği yapar.

c) Bireylerin kendini tanımasını sağlar ve gelişimlerini destekler.

ç) İhtiyaçlar doğrultusunda, ailelere, öğrencilere, öğretmenlere ve idarecilere yönelik eğitim programı ve grup rehberliği ile bireysel veya grupla psikolojik danışma çalışmaları yapar.

d) Görevlendirildiği takdirde danışmanlık tedbir kararı alınmış çocuğa ve çocuğun bakımından sorumlu olan kişilere ilgili mevzuat hükümlerince danışmanlık tedbiri hizmeti sağlar.

e) Bireyi tanıma, tarama, eğitsel değerlendirme ve tanılama ile yönlendirme amacıyla psikolojik ölçme araçlarını kullanır, sonuçlarını değerlendirir, gerekli durumlarda ilgili bölümlere sevk eder.

f) Psikososyal, koruma, önleme ve krize müdahale hizmetleri ekibinde yer alır.

g) Çalışmalarda kullanılan psikolojik ölçme araçlarının, danışan dosyalarının ve diğer kayıtların güvenliğini ve gizliliğini sağlar.

ğ) Görevlendirildiği takdirde rehberlik öğretmeni olmayan okulların rehberlik çalışmalarına destek verir.

h) Görev alanı ile ilgili araştırma, yayın, proje, seminer, konferans ve benzeri çalışmalara katılır.

ı) Görevlendirildiği takdirde tercih danışmanlığı çalışmalarını yürütür.

i) Özel eğitim bölümünde görevlendirilmesi hâlinde eğitsel değerlendirme ve tanılama sürecinde görev alır.

j) Görev alanı ile ilgili gerekli görülen durumlarda rehberlik ve araştırma merkezinde görevli en az iki öğretmen ile birlikte aile ziyaretleri yapar.

k) Alanı ile ilgili rehberlik ve araştırma merkezi müdürünün vereceği diğer görevleri yapar.

Özel eğitim öğretmeninin görevleri ve sorumlulukları

MADDE 24 –(1) Rehberlik ve araştırma merkezinde görev alan özel eğitim öğretmeninin görevleri şunlardır:

 a) Görevlendirildiği bölümün çalışmalarını yürütür.

 b) Özel eğitim ihtiyacı olan bireyin ihtiyaçları doğrultusunda idareci, öğretmene ve aileye bilgi verir.

Haberin devamını okumak için buraya tıklayınız.